Ik maak me zorgen over het onderwijs in Nederland. Om de eenvoudige reden dat kennis het enige is waarin Nederlanders (zouden moeten) uitblinken. We zijn te duur als productieland en ook vanuit ons verleden zit onze kracht in onze (handels)geest. Gelukkig wordt er politiek al een tijdje over gepraat. Een oplossing lijkt er nog niet te zijn. Opvallend is dat er in deze onzekere tijd wordt teruggegrepen op oude, starre systemen: de klassen moeten groter en de aandacht moet gericht op verhogen van het kwalitatieve niveau van de leerlingen. Op het gebied van de ‘bestaande’ vakken: rekenen, taal, geschiedenis etc. Een andere vriendin (leerkracht) legt me uit dat hierdoor alle ruimte en tijd voor creativiteit, samenzijn en zelfontplooiing verdwijnt.
Gevolg: overstromende groepen met huiswerkbegeleiding, kinderen die niet meekomen, grote groei van ‘speciaal onderwijs’ etc.
De kinderen van deze tijd passen niet meer in het leersysteem van vroeger. Misschien moeten we ophouden proberen ze erin te drukken en moeten we luisteren, kijken en open staan voor verandering.
Mijn neefje van 7 leerde me tijdens een bezoek aan de Apenheul dat de steur een vis is die al in de prehistorie bestond. Ik wist dat niet. Hij leert me wel vaker dingen, meestal over dieren. Hij is een lief, gevoelig kind dat ontzettend veel weet over (onder andere) dieren. Op school waren ze niet zo tevreden over hem: hij liep achter met rekenen en taal. Hij moest extra oefenen en bijles.
Ieder mens heeft bepaalde kwaliteiten die hem onderscheiden van de rest. In bedrijven noemen ze dat Unique Selling Points (USP’s). Iedere ondernemer weet: je moet je USP’s bepalen en die kenbaar maken, vergroten, daarmee positioneer je jezelf, dat is jouw toegevoegde waarde, daarin zit jouw succes en het succes van je onderneming. De USP’s van Nederland zijn: kennis, handelsgeest, verbinding en communicatie. Kijk in de geschiedenis en vind diverse voorbeelden hiervoor. Daarom is het zo belangrijk dat ons onderwijs snel op orde komt.
Misschien leert mijn neefje (en al zijn leeftijdsgenoten) ons wel een belangrijke waarde in het leersysteem: laten we hem begeleiden zijn eigen USP’s te ontdekken, vergroten. Laat mijn neefje met veel plezier, glimmende oogjes en die prachtige lach nieuwsgierig zijn naar de dieren. Laat hem leren hoe hij met bepaalde rekensommen de benodigde hoeveelheid voer kan bepalen. Laat hem groeien doordat hij leert over werelddelen waar de tijger woont. Laat hem praten in andere talen om verder te leren over de olifant. Laat hem vertellen, voordragen en onderwijzen over zijn zo geliefde onderwerp. Laten we hem uitdagen, wakker houden, stimuleren. Laten we hem begeleiden om te groeien in de dingen waarin hij van nature al goed is. Laten we dit uitbreiden. Laten we zijn Unique Selling Points vergroten zodat hij maximaal een bijdrage kan leveren aan onze wereld.
Is dit een utopia? Een wensdroom van mij: iemand die keurig het leersysteem in Nederland heeft doorlopen? Van peuterschool tot en met universiteit? Van iemand die de waarde inziet van rekenen en taal maar daarnaast ook het belang ervaart van groei op ‘sociaal’ gebied? Misschien. Maar het mooie van wensdromen is dat ze heel krachtig zijn. Zeker wanneer ze gedeeld worden door meerdere mensen.
Laten we leren van elkaar.
Een yoga oefening om samen te doen, met kinderen of volwassenen:
Ga tegenover elkaar staan en klem een stokje/ potlood of viltstift tussen jullie handpalmen. De één leidt, de ander volgt. Beweeg door de ruimte. Wissel. Neem de tijd. Praat even na.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten